Eens lag er een bescheiden overgang over de Reest in buurtschap Den Oosterhuis. Dat was onder meer in de tijd, dat de wegen wat minder gebaand waren dan vandaag de dag, dat men bijvoorbeeld nog langs de rand van een perceel graan of weiland zo ongeveer de kortste route koos. Over dat jodenvonder passeerden onder meer joden met koopwaar en volgens overleveringen is de naam ontstaan doordat er een passerende jood van het wankele bruggetje zonder leuningen was gevallen en in een draaikolk verdronk. Het vonder raakte echter steeds meer in verval en op een gegeven moment restte er weinig meer dan weinig betrouwbare landhoofden. Vanaf midden oktober 1985 werden er door de toen nog piepjonge Historische Vereniging Avereest pogingen ondernomen om tot restauratie te komen. Het Overijssels Landschap stelde er materiaal voor beschikbaar, maar omdat de overgang geen onderdeel was van bijvoorbeeld een voetpad -en die kansen ook niet aanwezig leken- bleef het allemaal bij het oude.
De huidige toestand van het Jodenvonder.
Sinds kort is er weer actie en bekijkt onder meer een groep studenten wat de mogelijkheden (kunnen) zijn. De situatie verschilt in zoverre van die van 1985, dat er intussen een provisorische (illegale) overgang over de Reest en het prikkeldraad is, waar ook gebruik van wordt gemaakt, ook al is het er allemaal weinig gebaand. Het is echt iets voor mensen die niet bang zijn een ‘hindernis’ te moeten nemen. Er lijkt sprake te kunnen worden van het opnemen in een wandelroute. De gemeenten Avereest en De Wolden (tot voor kort Zuidwolde) zijn verantwoordelijk voor het onderhoud. Beide gemeenten erkennen de historische waarde van het vonder en laten daarom nu weer beoordelen of het jodenvonder weer een functie kan worden gegeven. In het kader van de landinrichting is mogelijk zelfs een fietsroute kansrijk. In elk geval hebben beide gemeenten zich op het standpunt gesteld (net als in 1985 Het Overijssels Landschap) dat het geen op zich staand monumentje mag worden, waar je niets mee kunt. Het blijft dus voorlopig afwachten, ook al lijkt het er op dat het er wel eens somberder heeft uitgezien.
Willem Wind