In 1959 kwam het echtpaar Tas naar Dedemsvaart. Rond 1965 vertrok het echtpaar Tas, nu met drie kinderen, naar Emmeloord in de Noordoostpolder. Heel veel oud‑leerlingen en andere Dedemsvaarters bewaren nog goede herinneringen aan de voormalige gymnastiekleraar.
Wat is de heer Tas en zijn vrouw van de Dedemsvaartse periode bijgebleven? En hoe ging het verder met de familie Tas? Om daar antwoord op te krijgen zocht Wil Wytzes de heer en mevrouw Tas op in Emmeloord.
Jeugd
In 1933 werd Jacques Tas geboren in Aalsmeer als oudste kind in een gezin met later nog een broer en een zus er bij. Zijn vader was de eigenaar van een kwekerij, waar van alles gekweekt werd: seringen, hortensia’s, lelietjes‑van‑dalen, rozen, anjers, enz. De kwekerij bevond zich op een eiland, waar alleen de familie Tas woonde.
Na de lagere school bezocht Jacques het Hervormd Lyceum in Amsterdam. Om hier te komen werd eerst gebruik gemaakt van de fiets, dan de bus en tot slot de tram. In dezelfde klas (als Jacques) zat ook een broer van leraar Van Niftrik, bij velen bekend in Dedemsvaart. Leraar van Niftrik zat destijds een paar klassen lager op dezelfde school.
Na het lyceum volgde de Academie voor Lichamelijke Opvoeding te Rotterdam en ging Jacques op kamers wonen.
In militaire dienst
Jacques moest voor zijn nummer in militaire dienst. De academische opleiding voor sportleraar was een goede basis om in het leger aan de slag te kunnen: Jacques Tas werd rayon‑sportofficier voor het district Steenwijk/Havelte/Kampen en Leeuwarden. Na zijn militaire diensttijd trouwde Jacques met Iet Lommers, die afkomstig was uit de buurt van Staphorst. Iet was hoofd van een kleuterschool in Meppel. Dit al op 21‑jarige leeftijd. Haar collega’s waren een stuk ouder, maar omdat die geen hoofdakte hadden, konden zij geen hoofd worden en werd het Iet dus, die wel de hoofdakte had. Na haar huwelijk bleef ze aanvankelijk nog verbonden aan de school in Meppel. Het op en neer reizen van Dedemsvaart werd echter toch te bezwaarlijk en dus kwam er een eind aan de loopbaan in Meppel.
De openbare ULO aan de Pr. Bernhardstraat. (afgebroken).
Dedemsvaart
Toen de diensttijd om was, moest Jacques een keus maken: of een functie als gymnastiekleraar aanvaarden aan het lyceum, waar hij zelf op had gezeten, of leraar worden op een aantal scholen te Dedemsvaart. De keus viel op Dedemsvaart en wel vanwege het feit, dat Iets moeder weduwe was en ze dan bij haar in de buurt zouden wonen. Aan de Prins Bernhardstraat was de eerste woonplek en later werd er verhuisd naar de Oranjestraat. In Dedemsvaart werden hun drie kinderen geboren: Jacqueline, Jeroen en Madelon.
Jacques Tas gaf les aan alle scholen voor voortgezet onderwijs in Dedemsvaart, d.w.z. aan de openbare en de christelijke muloscholen, aan de Technische School en aan de Christelijke Landbouwhuishoudschool. Op een gegeven moment hield dat in, dat Jacques een werkweek had van wel 60 uur, d.w.z. met zijn baan als leraar en zijn activiteiten in het verenigingsleven. Hij rolde in allerlei commissies. Volleybal werd door hem gestimuleerd en mede daardoor wisten de volleyballers uitstekend spel te leveren. Tegen veel nationale clubs werd slag geleverd met heel mooie resultaten. De namen van Hilda Kiewiet, Aly Timmerman, Mathilde van de Berg en Angela Tekstra borrelen spontaan weer op.
In de stichting “Beter Wonen en Leefklimaat van de gemeente Avereest” zorgde Jacques Tas zeker voor zijn aandeel. Deze stichting had onder meer tot taak een nieuw zwembad van de grond te krijgen. Hiervoor moest door de inwoners van de gemeente wel 80.000 gulden opgebracht worden. Daarvoor werd van alles georganiseerd, bv. bazaars en het uitgeven van obligaties. Binnen vijf jaar moesten deze uitbetaald worden. Oudjes kochten ook grif obligaties, want hun kleinkinderen moesten immers kunnen zwemmen in het nieuwe zwembad! Binnen niet al te lange tijd kon het zwembad geopend worden.
De Wandelvierdaagse werd ook, mede onder leiding van Jacques Tas, georganiseerd. Vele verenigingen, clubs en scholen deden hieraan mee. Van te voren werd flink geoefend met lopen in de maat en uit de maat lopen op bruggen, het zingen van allerlei liederen tijdens het lopen, enz. En het was een hele eer als je in de prijzen viel met je eigen groep! Het hele dorp leefde mee.
De “Avereester Kunstkring” maakte ook gebruik van de veelzijdige deskundigheid van Jacques. Tijdens de uitvoeringen van de operettes moesten er ook wel eens dansjes uitgevoerd worden. Met een aantal leerlingen van school, die goed waren op dit gebied, deed Jacques dan de vereiste dansjes voor.
Het gezin Tas.
Zaal Logtenberg bestond nog in de tijd van de familie Tas. Deze zaal werd voor velerlei doeleinden gebruikt en ook Jacques wist de weg hiernaar toe te vinden: Eén keer per maand was hier een bijeenkomst van oud‑officieren.
Zo langzamerhand kon met Jacques de vergelijking gemaakt worden van de vader, die op zondag alleen thuis is om het vlees te snijden. Het werd tijd om naar iets anders uit te zien. Emmeloord kwam in zicht. Eerst moest er afscheid genomen worden van zeven bestuursfuncties! “Ons Centrum” was de plek, waar men de hand kon drukken en de familie Tas vaarwel kon zeggen.
Emmeloord
Er kwam een baan beschikbaar in Emmeloord aan de Middelbare Rooms‑katholieke Landbouwschool en de Christelijke Landbouwschool. (Later zijn deze scholen gefuseerd.) Collega’s verklaarden Jacques voor gek deze baan aan te nemen, want de leerlingen zouden moeilijk zijn om mee om te gaan. De reactie was:
“Als ik niet met de jongens om kan gaan, verdwijn ik weer gauw.” Dus op de uitdaging werd ingegaan en Jacques ging aan de slag in Emmeloord. Al spoedig bleek, dat Jacques goed met de leerlingen om kon gaan. Een huis werd gebouwd en de familie Tas settelde zich in Emmeloord. Voor Iet Tas een hele overgang, waar ze best aan moest wennen. Gelukkig kwam de familie Tas op een gegeven moment weer in aanraking met John Halff (zoon van de voormalige directeur van de openbare mulo) en Angela Halff‑Tekstra (de volleybalster), die niet zover van Emmeloord kwamen te wonen: in Lelystad. Vooral de laatste jaren hebben ze veel contact met elkaar.
In Emmeloord wist de volleybalclub Jacques Tas snel te vinden. Jacques Tas wilde echter niet weer hetzelfde leven als in Dedemsvaart tegemoet gaan, dus de volleybalclub moest iemand anders opzoeken voor een functie bij de club.
Wel nam Jacques Tas op zich voorzitter te worden van een club leraren Lichamelijke Opvoeding. Ook gebruikte hij zijn talenten om de Avondvierdaagse in Emmeloord te helpen organiseren.
Henk Blokhuis was een andere Dedemsvaarter, die dezelfde weg had weten te vinden. Hij was ook gymnastiekleraar in Emmeloord. Bij zijn sollicitatie had Henk Blokhuis als referentie de heer Tas opgegeven. Dat was een goede zet, want Henk Blokhuis werd warm aanbevolen bij de school en hij kreeg dus de begeerde baan.
Pensioen
Jacques Tas is nu al lange tijd met pensioen. Helaas functioneren de nieren niet goed, waardoor Jacques drie keer per week gedialyseerd moet worden. Toch geniet het echtpaar Tas van de krenten in de pap: van hun kinderen en de drie kleindochters, van de omgang met hun vrienden en van de buitenlandse vakanties. En aan Dedemsvaart denken ze nog met veel plezier terug.
Wil Wytzes‑Bakker