In zijn toespraak bij de uitreiking van het boek “De Dedemsvaart zijn stad, streek en dorpen”, in de Nederlands Hervormde Kerk te Oud-Avereest, sprak de burgemeester van Avereest, o.a. over twee vroegere meesters van de nabij gelegen Openbare lagere school.
Onze burgemeester haalde eerst meester Naarding aan. Jan Naarding, geboren te Zweelo, werd hoofd van deze school omstreeks 1820. Hij trouwde 23 november 1823 met Heiltje van der Haar. Heiltje woonde op “De Haar”, vermoedelijk op de boerderij waar later de familie Smit woonde. Tegenwoordig is deze boerderij in gebruik als woonboerderij van de vroegere camping “De Haar”, nu “Het Reestdal”. De gronden gelegen tussen De Haar en het huidige Balkbrug (in 1830 nog brug 7 of Kruizinga’s brug) waren grotendeels in het bezit van de familie Van der Haar.
In ± 1833 bouwde meester Naarding op de splitsing van de wegen naar Zuidwolde en Oud-Avereest een boerderij met winkel en herberg. Hij gaf dus de aanzet tot wat later o.a. Café Leunge werd, (eerst nog met boerderij) en nu Ontspanningscentrum Takens in Balkbrug.
Omdat meester Naarding zich meer met de boerderij en de herberg bemoeide dan met de schoolkinderen, werd hem in 1855 door het gemeentebestuur aangeraden, ontslag te nemen. Op 1 januari 1857 werd hij ontslagen.
Burgemeester Pijlman was niet op de hoogte van de aanwezigheid van mevr. G. Prins-Naarding, voor ons in Balkbrug nog altijd Gerda Naarding! Na afloop van de uitreiking vertelde ze mij nog het e.a.a., ook dat de meeste bezittingen van meester Naarding door het keelgat waren gespoeld.
Dit deed mij denken aan de veemarkt in Zwolle. In het marktcafé rekende ik af met een wat oudere veehandelaar. Wij bestelden koffie en toen zei hij: “Kiek now iens goed um oe hen, der bint ‘t er al verscheid’n an ‘t vechten tegen “Schiedam”, geleuf mi’j nouw maar jonge doar hef ‘t nog nooit eine van ewunnen.
De volgende meester waar onze burgemeester over sprak was zijn vader, die ook als onderwijzer aan de school te Oud-Avereest gestaan had. Volgens hem waren de kinderen bij de komst van meester Pijlman in de war geraakt. Thuis hadden ze gehoord dat de nieuwe meester een rooie was, maar op school zagen ze toch duidelijk dat de meester zwart haar had.
De familie Pijlman was niet alleen socialistisch, maar was ook tegen alcohol gebruik. Ook toen al werd dit uitgedrukt met het gezegde “Lid van de blauwe knoop”.
Meester Naarding en meester Pijlman vochten dus, ieder op hun eigen wijze tegen “Schiedam”.
Maar toch had olde Jan Zwiggelaar geliek: “Doar hef’t nog nooit eine van ewunnen”.
Onze burgemeester vecht ook nog steeds tegen “Schiedam”, maar wel op de manier van de familie Pijlman.
Jan Nijensikkens.